TURİZM
TARIHI SATALA SEHRI
GUN ISIGINA CIKMAYI BEKLEYEN ANTIK KENT
Ilçe merkezine 24 km mesafede Sadak köyünde bulunan antik Satala kenti, günümüzde tüm sir ve güzelligiyle toprak altinda bulundugundan, kendisini gün isigina çikaracak kaziyi beklemektedir.
Satala’nin eski Roma Imparatorlugu’nun dogudaki en önemli askerî ordugah sehri oldugu ispatlanmistir. Satala her ne kadar askeri bir yer olsa da, buluntular burada medeniyetin de gelistigini göstermektedir. Trianus’un (MS 98-118) Kafkas seferi sirasinda burada konakladigini biliyoruz. Satala,konsül tarafindan gönderilen kisilerce idare edilmekteydi. Imparator Justinyen zamaninda Satala’nin önemi daha da artti. Imparator Heraklios zamaninda Pers ve daha sonra Islam akinlari sirasinda Satala harap edildi.
XV.Roma lejyonunun üstlendigi bir yer olan Satala kenti, antik dönemde çok önemli bir merkezdi. Ünlü Bizans tarihçisi Prokopios, Satala’nin artik olmayan surlarinin dibinde Perslerle yapilan bir savastan söz etmistir. Prokopios’a göre, ?Firat sinirinin korunmasi amaciyla kurulan Satala, sadece stratejik bir amaçla Roma devlet sinirinin ileri karakolu olma? görevini yerine getirmistir.
Hitit, Asur, Makedonya, Roma Bizans hâkimiyetinde kalan Satala, bir ara önemini kaybetmis, ancak Trabzon Komnenoslari zamaninda tekrar canlanmis ve onlarin mesire yeri olmustur. 6.yüzyilda imparator Justinyen zamaninda bugün bile görülebilen büyük eserler yaptirilmistir.
Bugün Sadak’ta bulunan harabeler, amfi-tiyatro seklinde yükselen bir dagin etegindedir. Kalenin Pers tehlikesine karsi imparator Justinyen tarafindan onarildigini anliyoruz.
Satala’ya ait çesitli müzelere devredilen eserler:
a)Istanbul Arkeoloji Müzesi’ne
-Kandil (Toprak) 2 adet
-Yüzük taslari
-XV.Legio Apollinares’in armasi
-Kulplu testi
-Armali kemer tokasi
-Madeni parçalar
b)Londra British Museum’da
-Bronz Büst
Ayrica Trabzon ve Erzurum Müzelerinde Sadak’tan çikarilan mezar taslari, mezar stelleri,sütun basliklari,lahit kapaklari sergilenmektedir.
SU KEMERI
Önceleri 47 gözlü olan bu su kemerini 1866 yilinda Taylor 7 kemeri saglam kalmis olarak tespit etmistir. Ancak üzülerek yazalim ki bugün sadece 2 kemer ayagi ayaktadir
Sadak Köyümüzde bulanan Su Kemerinden bir görünüm
BRONZ BÜST
Londra British Museum’dadir. Bir zamanlar Tanriça Artemis ya da Afrodit Kültü diye adlandirilan Aneaitis kültüne aittir. Grek bronz sanatinin tek örnegi olup M.Ö.4.yüzyil baslarina ait oldugu tahmin edilmektedir.
Sadak Köyümüzde bulunan ancak yurt disina kaçirilan bronz büst
NIKE KABARTMASI
Kabartmada Zafer Tanriçasi Nike,sol elinde palmatle savas alaninda gezinir biçimde anlatilir .Yapit canli, ancak kaba üslubuyla olgun arkaik döneme tarihlendirilebilir.
MEZAR STELLERI
Sadak Köyünün disinda, Cirit Tepesinde bulunan 32 stel bu alanin kentin nekropolü oldugunu göstermektedir. Bulunan yazilarin çogu Latince’dir. Roma döneminden kalan mezar taslarinin birinde XVI.Lejyon bayraktari Büyük Covidianus’un karisi Julia Maxia için yaptirildigi yazilidir.
XVI .Lejyon bayraktari Büyük Covitianus’un Karisi Julia Maxia için yaptigi tahmin edilen mezar tasidir